มีความเชื่อกันว่า ถ้าใครต้องการให้มีโชคมีลาภ ความร่ำรวย พร้อมกับมีสติปัญญาฉลาด เฉียบแหลม เป็นพระที่พูดจาโน้มน้าวเก่ง ทั้งยังมีเทคนิคในการอธิบาย หากต้องการให้เจริญก้าวหน้าในการงาน จึงจะต้องไปกราบไหว้สักการะ องค์ พระสังกัจจายน์
พระมหากัจจายนะ เป็นพระอรหันต์ องค์หนึ่งในพระอสีติมหาสาวก ของพระโคตมพุทธเจ้า ได้รับการยกย่องว่าเป็นเอตทัคคะในทางผู้อธิบายความย่อให้พิสดาร ในประเทศไทยนอกจากชื่อตามภาษาบาลีแล้ว ยังเป็นที่รู้จักในชื่อ “พระสังกัจจายน์” หรือ “พระสังกระจาย”
ประวัติพระสังกัจจายน์
พระมหากัจจายนะเกิดในตระกูลพราหมณ์ ตระกูลหนึ่งในกรุงอุเชนี ได้ทำการศึกษาพระเวท ตามอย่างตระกูลพราหมณ์ทั่วไป ท่านเป็นศิษย์ของอสิตดาบส แห่งเขา (ผู้ทำนายว่าเจ้าชายสิทธิตถะจะได้เป็นพระเจ้าจักรพรรดิ หรือเรียกง่ายๆว่า พระพุทธเจ้าในอนาคต)
พระมหากัจจายนะพร้อมด้วยมิตรสหายอีก 7 คนได้อาราธนาพระพุทธเจ้าให้ทรงแสดงธรรมเทศนา และได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ในระหว่างฟังธรรมนั้นเอง
หลังจากนั้นท่านจึงได้ขออุปสมบทต่อพระพุทธเจ้า และได้เผยแผ่ศาสนาพุทธอยู่ในแคว้อวันตี จนมีผู้เข้ามาเป็นสาวกในพุทธศาสนาเป็นจำนวนมาก
ในสัทธรรมปุณฑรีกสูตร บรรพที่ 6 ว่าด้วยการพยากรณ์ ได้กล่าวถึงพุทธพยากรณ์ว่า พระมหากัจจายนะ พระสุภูติพระมหากัสสปะ และพระโมคคัลลานะ ซึ่งล้วนแต่เป็นพระอรหันต์ทั้งสิ้น หลังจากได้สดับฟังพระสูตรนี้แล้ว จะได้ตรัสรู้ เป็นพระพุทธเจ้าในอนาคต
พระมหากัจจายนมีอีกชื่อหนึ่งว่า กัจจานะ (หรือกัจจายนะ) ในญี่ปุ่นรู้จักทั่วไปในชื่อ “คะเซ็นเน็น” ในประเทศไทยนอกจากชื่อตามภาษาบาลีแล้ว ยังเป็นที่รู้จักในชื่อ “พระสังกัจจายน์” หรือ “พระสังกระจาย”
ลักษณะมงคลของพระสังกัจจายน์
พระสังกัจจายน์ มีพุทธลักษณะอ้วนท้วม พุงพลุ้ย มีความหมายคือ ความอุดมสมบูรณ์ โชคลาภ เป็นหนึ่งในพระสาวกผู้ใหญ่ จัดอยู่ในเอตทัคคะ ลักษณะของพระสังกัจจายน์ มีลักษณะที่โดดเด่นมองไกลๆก็รู้ว่า เป็นพุทธสาวกองค์ไหน
เมื่อสรุปแล้วจะเห็นได้ว่า พุทธสาวกจำนวน 80 องค์ พระเอตทัคคะ 41 องค์นั้น มีเพียงพระสังกัจจายน์ เท่านั้นที่สร้างอย่างโดดเด่น ส่วนใหญ่การสร้างพระสังกัจจายน์นิยมการสร้างมาจาก พระสังกัจจายน์จีน ในแบบมหายานและหินยาน
โดยเฉพาะแบบจีน พระสังกัจจายน์ที่จีนนิยมสร้างมาก โดยมีคติความเชื่อว่า “ผู้ใดบูชาพระสังกัจจายน์ ย่อมเป็นมหามงคลอุดมด้วย ลาภ ยศ ความเจริญรุ่งเรืองดีนักแล”
พระสังกัจจายน์เป็นพระพุทธสาวกที่มีความเฉลียวฉลาดมีความรู้ และเป็นที่โปรดของพระพุทธองค์ยิ่งมีบารมี ยิ่งมีอิทธิฤทธิ์ ใครที่บูชาพระสังกัจจายน์ จึงจะได้รับพรจากพุทธสาวก อันเป็นเอตทัคคะอย่างสมบูรณ์
เมื่อพูดถึงเรื่องโชคลาภแท้จริงแล้ว ชาวพุทธเราจำนวนมากต่างได้ลาภอันประเสริฐกันทุกคน ลาภอันประเสริฐที่ว่าคือ “ความไม่มีโรคเป็นลาภอันประเสริฐ”
ความเชื่อเรื่องการไหว้พระสังกัจจายน์ มีอยู่หลายแบบมากทั้งในคติแบบพุทธศาสนาและแบบของชาวจีน ซึ่งพระสังกัจจายน์ เป็นผู้มีบุญบารมีที่สูงที่สุดถ้านับตามลำดับชั้น เพราะเป็น พระอรหันต์ที่มีรูปร่างอ้วนท้วมสมบูรณ์ ใบหน้ายิ้มแย้มและได้ชื่อว่าเป็นที่รักของมนุษย์และเทวดาทั้งหลาย
บทสวด บูชาพระสังกัจจายน์
วิธีการบูชาพระสังกัจจายน์ เริ่มจากการตั้งจิตอธิษฐานให้ใจเกิดความสงบจนเป็นสมาธิ จากนั้นเริ่มสวดบูชาพระสังกัจจายน์ด้วยพระคาถา โดยให้ตั้งนะโม 3 จบแล้วกล่าวคำบูชา คาถา ขอ โชค ลาภ
“กัจจานะจะมหาเถโร พุทโธ พุทธานัง พุทธะตัง พุทธัญจะ พุทธะสุภา สิตัง พุทธะตังสะมะนุปปัตโต พุทธะโชตัง นะมามิหัง ปิโยเทวะ มะนุสสานัง ปิโยพรหม นะมุตตะโม ปิโยนาคะ สุปันนานัง ปิยินทะริยัง นะมามิหัง สัพเพชะนา พะหูชะนา ปุริโสชะนา อิถีชะนา ราชาภาคินิ จิตตัง อาคัจฉาหิ ปิยังมะมะ ฯ ”
จากนั้นให้ใช้ มือขวาลูบที่ท้องขององค์พระโดยจะต้องลูบเป็นวงกลมหมุนตามเข็มนาฬิกาจนครบ 3 รอบ จากนั้นขอพรให้ได้กระทำความดีและประกอบอาชีพอย่างขยันขันแข็ง กระทำการใดๆให้สำเร็จ และคำขอพรใดๆ ต้องเป็นเรื่องที่ดีงามเท่านั้น
บางตำราก็กล่าวว่าให้ใช้มือบีบที่หัวเข่าของพระสังกัจจายน์ เหมือนดังเช่นที่พระอินทร์เคยนั่งรอพระสังกัจจายน์อยู่นานเพื่อรอฟังธรรม ครั้นพระสังกัจจายน์เดินทางมาแล้ว
พระอินทร์ก็ตรงเข้าไปโดยใช้มือบีบหัวเข่าด้วยความเคารพศรัทธาจึงได้พูดว่า “พระผู้เป็นเจ้าของเรามาแล้ว” เป็นการอธิษฐานด้วยความดีใจและบันดาลให้เกิดความสมหวังในสิ่งที่ปรารถนาอันดีงาม
สิ่งของที่ต้องเตรียมเพื่อบูชา
ในการบูชาพระสังกัจจายน์นั้นต้องบูชาด้วยธูป 3 ดอก พร้อมกับดอกไม้สีขาวที่มีกลิ่นหอม หรือดอกบัวจำนวน 7 ดอก แต่ไม่ว่าจะบูชาด้วยดอกไม้ชนิดใดให้ใช้ 7 ดอกทั้นนั้น พร้อมถวายน้ำสะอาด 1 แก้วและถวายผลไม้ทุกวันพระ และควรบูชาสองเวลาคือเช้าและเย็น เพื่อขอให้ท่านประสาทพรโชคลาภพูนทวี
เคล็ดไม่ลับหากต้องการบูชาพระสังกัจจายน์
มีเคล็ดอย่างหนึ่งว่าพระสังกัจจายน์นั้นหากบูชาไว้ในบ้านให้ปิดทองที่พุงของท่าน เชื่อว่าจะมีลาภไหลมาเทมา ไม่ขาดสาย
ชาวพุทธกราบไหว้สักการบูชาพระสังกัจจายน์เพื่อให้เกิดความเป็นสิริมงคล 3 ประการแก่ตนเองและครอบครัว
- โชคลาภและความอุดมสมบูรณ์ พระสังกัจจายน์ได้รับการยกย่องให้เป็นพระผู้อุดมด้วยโภคทรัพย์ และลาภสักการะเสมอด้วยพระสิวลี
- สติปัญญา เนื่องเพราะพระสังกัจจายน์ได้รับการยกย่องจาก องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่าเป็นเลิศในทางอธิบายความพุทธภาษิต ท่านเป็นอรหันต์ผู้มีปฎิภาณเฉียบแหลม
- ความงามและความมีเสน่ห์ เนื่องจากเพราะก่อนที่ท่านจะอธิษฐานจิตให้รูปร่างเปลี่ยนแปลง พระสังกัจจายน์มีผิวดั่งทองคำและมีรูปงามละม้ายเหมือนพระพุทธเจ้า จนแม้แต่เทพยดา พรหม มนุษย์ทั้งปวงพากันรักใคร่ชื่นชม
