เจ้าแม่สองนาง ศาลเจ้าแม่สองนางพี่น้อง ตำนานเมืองลุ่มน้ำโขง 

เจ้าแม่สองนาง ตำนานเมืองลุ่มน้ำโขง 

เชื่อกันว่า หากต้องการโชคลาบ ค้าขายรุ่งเรือง ก้าวหน้าในอาชีพการงาน รวมไปถึงหารค้าขายทาง ว่ากันว่า  หากได้ไปกราบไหว้ ขอพร จาก เจ้าแม่สองนาง แล้ว สิ่งที่ปรารถนา จะสำเร็จ กันแทบทุกราบ 

ตำนาน เจ้าแม่สองนาง ในพื้นที่ จังหวัดภาคอีสาน แม้จะมีเค้าโคลงคล้ายกัน แต่ในราย ละเอียด กลับมีความแตกต่างกัน ในแต่ละพื้นที่
แต่ก็แสดงให้เห็นว่า วิถีชีวิตริมลำน้ำโขง ไม่ว่าจะซ้าย หรือ ขวานั้น มีความผูกพัน กันดังที่กล่าวกันมา

ก็คือเป็น บ้านพี่เมืองน้องกัน อย่างแท้จริง แต่ในมุมของ ประวัติศาสตร์ ก็แสดงให้เห็นถึง เรื่องเล่าความผูกพัน ของผู้คนใน หัวเมือง ของอาณาจักร ล้านซ้าง

ศาล เจ้าแม่สองนาง  มีในพื้นที่หลาย จังหวัดริมแม่น้ำโขง ไม่ว่าจะเป็นที่ อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลย อำเภอเมืองหนองบัวลำภู
จังหวัดหนองบัวลำภูที่ จังหวัดหนองคาย ก็จะมีหลายแห่ง เพราะแม่น้ำโขงไหลผ่าน หลายอำเภอ

ศาล หรือ หอเจ้าแม่สองนางจึงมีอยู่ที่อำเภอศรีเชียงใหม่ อำเภอท่าบ่อ ตำบลเวียงคุก ชุมชมวัดหายโศก อำเภอเมือง และอำเภอโพนพิสัย

 แม่น้ำโขง กับ ชาวอีสาน นั้นมีความพูกพัน อย่างลึกซึ้ง นอกจากจะเป็นเรื่องของการดำรงชีวิต จิญญาณ เป็นที่ยึดเหนี่ยว ของจิตใจ และชุทชน นอกจากจะ เป็นเรื่องเกี่ยวกับ พญานาค อันเป็น เรื่องราว ที่เกี่ยวพันกับ  แม่น้ำโขง ก็ยังมีเรื่องของ เจ้าแม่สองนาง ซึ่งที่เกี่่ยวพันกับ แม่น้ำโขง อีก เช่นกัน

จังหวัดนครพนม ก็เช่นกันมี หอ หรือ ศาลเจ้าแม่สองนาง ที่ บ้านแพงใต้ ตำบลบ้านแพง อำเภอบ้านแพง บ้านนาเขท่า ตำบลนาเข อำเภอบ้านแพง บ้านน้ำก่ำ อำเภอธาตุพนม
จังหวัดมุกดาหาร มีที่ อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดบึงกาฬ ที่อำเภอบึงกาฬ จังหวัดขอนแก่น อยู่ที่ริมบึงแก่นนคร อำเภอเมืองขอนแก่น ส่วนจังหวัดยโสธร อยู่ที่บ้านสิงห์ท่าและ บ้านสิงห์โคก อำเภอเมืองยโสธร

ตำนานเจ้าแม่สองนาง

ตำนาน เจ้าแม่สองนาง วัดหายโศก ส่วนใหญ่มีลักษณะโครงเรื่องที่คล้ายกัน คือ เป็นพระธิดา ของ เจ้าเมืองเวียงจันทร์ บางแห่งก็ว่า เป็นพี่น้องกัน บางแห่งก็บอกบอกว่า เป็น ฝาแฝดเจ้าแม่สองนาง ของชุมชนหายโศก นั้นเล่ากันมาว่า เป็น พระธิดาเจ้าเมืองลาว องค์พี่ชื่อ มัคชี ส่วนองค์น้องชื่อว่า ศรีสุวรรณ เหตุที่ต้อง ล่องเรือลงมาตามลำน้ำโขง

ก็เพราะบ้านเมืองเกิดสงคราม แต่พอถึงท่าน้ำวัดหายโศก ซึ่งตรงนั้นน้ำไหลเชี่ยวมาก เรือของเจ้าแม่สองนาง ก็เกิดล่มลงกลางแม่น้ำโขง ทั้งเจ้าแม่สองนาง และ ผู้คนที่ร่วมเดินทางมา ก็พากันจมน้ำเสียชีวิตทั้งลำ

ที่เกิดเป็นศาลเจ้าแม่สองนาง อยู่จนถึงปัจจุบันนี้ก็ว่ากันว่า วิญญาณ ของเจ้าแม่สองนาง ได้มาเช้าฝัน เจ้าอาวาส
วัดหายโศก ขอให้ สร้างศาลเพียงตา ให้เพราะ อยากอยู่ที่นี่  รุ่งเช้าเจ้าอาวาส ก็เลยไปบอกกับญาติโยม ให้มาช่วยกัน สร้างศาลเพียง
ตาคู่กันสองหลัง ทรงไทย ชาวบ้านก็พากันเรียกว่า ศาลเจ้าแม่สองนาง ชาวหนองคาย และ

ผู้ที่สัญจรทางน้ำ เมื่อมาถึงบริเวณนี้ต่างยกมือกราบไหว้ ขออำนาจบารมีเจ้าแม่สองนาง ช่วยปกป้องคุ้มครอง ให้เดินทางปลอดภัย และ ทุกวันออกพรรษา ก็จะ จัดพิธีบวงสรวงเจ้าแม่สองนาง

ส่วนที่จังหวัดบึงกาฬ นั้น ศาลเจ้าแม่สองนาง อยู่หนโรงพยาบาลบุงกาฬ สร้างแต่ปี 2498 มีเจ้าแม่สองนาง องค์พี่ชื่อ เจ้าพิมพา
องค์น้องชื่อ ลมพามา สองล่องเรือ มาจากเวียงจันทร์ เหมือนกัน แต่เรือมาลุ่ม ที่แม่น้ำโขง ที่อยู่ใกล้ๆ กับ ที่ตั้ง ศาลที่ หน้าโรงพยาบาลบึงกาฬ

สำหรับเจ้าแม่สองนาง ที่จังหวัดมุกดาหาร ตามตำนาน แล้วกล่าวว่า เจ้าแม่สองนางพี่น้องนั้น เป็นพระราชธิดา ของพระเจ้ากรุงเวียงจันทน์ เดินทางมาสร้างบ้านแปง เมืองยังภาคใต้ ของลาว เป็นฝาแฝด ชื่อเจ้าพิม และ เจ้าพา

ตำนานบอกว่า ทั้งสองเป็นผู้ที่ มีความรู้ ความสามารถ ในด้านการเมือง และ การปกครอง เป็นเลิศ เฉลียวฉลาด รอบรู้ด้านโหราศาสตร์ ดูแลงานเมือง เก็บส่วยสาอากร ทำให้เมืองมุกดาหารอ ยู่ดีมีสุข

แต่ที่ทำให้เสยชีวิต เพราะ เจ้าแม่ทั้งสอง ไปร่วมงานบุญแข่งเรือ แล้วเกิดเรือล่มลงกลางน้ำโขง สร้างความเศร้าโศก เสียใจ แก่ชาวเมืองมุกดาหาร เป็นอย่างยิ่ง ชาวเมืองจึงได้ร่วมกัน อธิษฐานจิต ขอให้ดวงวิญญาณของเจ้านาง ได้มาคุ้มครอง บ้านเมืองนี้สืบไป จึงได้สร้างศาล ให้เจ้าแม่สองนางพี่น้อง ขึ้นที่บริเวณสบมุก จุดที่เรือลม เรียกว่า ศาลเจ้าแม่สองนางสถิต

ตำนาน เจ้าสองนาง เมืองขอนแก่น

ส่วนตำนาน เจ้าสองนาง เมืองขอนแก่น นั้น ดูจะเป็นการ เฉพาะที่ไม่เกี่ยวกับ ลำน้ำโขง แต่เป็นเรื่องการ ศึกระหว่าง ไทย กับ ลาว
โดยเล่ามาว่า เจ้าแม่สองนาง เป็นพระราชธิดา ของ

พระเจ้าชัยเชษฐาธิราช กษัตริย์แห่งล้านช้าง เกิดราวปี พ.ศ.2104-2105 เมื่ออายุประมาณ16-17 ปี ก็ติดตามผู้เป็นพ่อ ที่ยกกองทัพมา ท้าชก กับ พระมหาธรรมราชา ( ประมาณว่า แค้นส่วนตัว ที่น่าจะเกี่ยว กับ เรื่องผู้หญิง )

พระเอกาทศรถ พระโอรสของพระมหาธรรมราชา เห็นว่า พระบิดา แก่มากแล้วเลยขอไปชกแทน พระเจ้าชัยเชษฐาธิราช ก็เลยส่ง พระราชธิดา ออกมาสู้แทน ผลของการศึกครั้งนั้นเป็นอย่างไร ตำนานไม่แจ้ง

บทความที่เกี่ยวข้อง
หลวงพ่อโสธร วัดโสธรวรารามวรวิหาร จังหวัดฉะเชิงเทรา

แต่เมื่อ พระเจ้าชัยเชษฐาธิราช ได้สวรรคตลง ก็เลยมี เจ้าเมืองคนใหม่ ขึ้นครอง ทำให้ เจ้าสองนาง ซึ่งคนพี่ชื่อ เจ้านางคำหมื่น
คนน้องชื่อ เจ้านางคำแสน พาข้าทาสเดินทางหา ท้าวเพีย ผู้เป็นน้าซึ่งเป็น เจ้าเมืองขอนแก่น ก็ได้พักอาศัยอยู่ที่ บ้านบึงบอน

หรือ บ้านเมืองเก่า ริมบึงแก่นนครในปัจจุบัน เมื่อ เจ้านางทั้งสอง พระองค์สิ้น พระชนม์ชาวเมือง จึงได้ สร้างศาล ของพระนางขึ้นเพื่อ
สักการะบูชา เรียกศาล แห่งนี้ว่า ศาลเจ้าแม่สองนาง

ตำนานเจ้าแม่สองนาง แม้จะมีความ แตกต่างกันอยู่บ้าง แต่ศาลเจ้าแม่สองนางนั้น เป็นที่เคารพบูชา เหมือนกันทุกศาล และ เชื่อกันว่า
เจ้าแม่สองนาง นั้นจะช่วยเหลือในเรื่องการเดินทางแคล้วคลาด ปลอดภัย ให้โชคให้ลาภ บางแห่งก็ว่า

เจ้าแม่อาจมาเตือนภัย ในร่างงูใหญ่ หรือ ไม่ก็พญานาค จนเชื่อกันว่า หากเป็นงูใหญ่ แล้วก็ต้องรีบขึ้นจากแม่น้ำโขง ไม่เช่นนั้น กาจเกิดเหตุร้ายขึ้นได้