ว่ากันว่า หากชีวิตติดขัด ทำอะไรก็มักจะเกิดอุปสรรคปัญหา โชคลาภไม่ต้องพูดถึง เหงื่อไม่ตก ไม่มีวันได้เงินได้ทอง ท่านว่าให้ไปหากราบไหว้บูชา พระ อุป คุต พระอรหันต์ผู้ปราบมารจะช่วยขจัดปัดเป่าปัญหาทั้งมวลให้ได้
เรื่องราวเกี่ยวกับพระอุปคุตนั้น มีทั้งที่เป็นพระคัมภีร์ วรรณกรรมพุทธศาสนา และตำนานความเชื่อในท้องถิ่นในหลายประเทศ เฉพาะประเทศไทยนั้น เรื่องราวพระอุปคุต โดยเฉพาะเรื่องอิทธิฤทธิ์ปราบมาร มีทั้งในภาคเหนือ อีสาน รวมทั้งภาคใต้ ในพิธีกรรมต่างๆ ในท้องถิ่น มักจะมีพระอุปคุตรวมอยู่ด้วย
เรื่องเล่า พระ อุป คุต ตามตำนาน
ตำนาน พระ อุป คุตกล่าวไว้ว่า พระพุทธองค์ตรัสกับพระอานนท์ ว่าร้อยปีหลังปรินิพพาน พระอุปคุตผู้เป็นพระอนุพุทธเจ้าจะถือกำเนิดเป็นบุตรของพ่อค้าน้ำ หอมในเมืองมธุรา และจะเป็นตัวแทน พระพุทธเจ้า แสดงธรรมจนทำให้มีผู้บรรลุเป็นพระอรหันต์จำนวนมาก
เรื่องเริ่มต้นที่ว่า มีพ่อค้าน้ำหอมสัญญากับพระศาณกสิณว่า หากมีลูกชายก็จะให้บวช แต่เมื่อได้ลูกชาย 2 คนแรกก็ทำเฉย จนมาถึงคนที่ 3 ชื่อ อุปคุต แต่พ่อค้าน้ำหอมก็ตั้งเงื่อนไขประหลาดว่า ถ้าอุปคุต ทำการค้าให้ไม่มีกำไร และไม่ขาดทุนก็จะให้บวช
ว่ากันว่า มาร ได้มาพจญพระอุปคุต ตั้งแต่ยังไม่บวชกันเลย เมื่อมาใช้ฤทธิ์บันดาลให้มีกลิ่นเหม็นไปทั้งเมือง พ่อค้าน้ำหอมก็เลยส้มหล่น ขายน้ำหอมได้กำไรเป็นกอบเป็นกำ แต่พระศาณกสิณ สอนให้อุปคุต ฝึกจิตจนจิตเป็นกุศล ค้าขายด้วยคุณธรรม จนอุปคุต แสดงธรรมแก่นางโสเภณีวาสวทัตตา ทำให้นางบรรลุโสดาบัน ส่วนอุปคุตเองบรรลุอนาคามี การค้าขายน้ำหอมก็เลยไม่มีกำไร อุปคุต จึงได้บวชเป็นพระ
แต่มารก็ยังไม่เลิกรา ยังคงติดตามรังควาญพระอุปคุต ครั้งหนึ่งเมื่อ พระอุปคุต แสดงธรรมในเมืองมธุรา มารก็บันดาลให้ฝนตกเป็นไข่มุก อีกวันฝนตกเป็นทอง
วันถัดมาก็ให้มีดนตรี มโหรี มีนางอัปสร มารำยั่วยวน การเทศนาธรรมของพระอุปคุตทำให้มีผู้บวชในพระพุทธศาสนาจำนวนมาก และบรรลุอรหันต์ถึง 18000 รูป
กล่าวกันว่า พระอุปคุต นั้นมีสถานที่บำเพ็ญเพียรที่สะดือทะเลอันเงียบสงบ เชื่อกันว่า ใช้อิทธิฤทธิ์สร้างปราสาทแก้วที่สะดือทะเล แต่ก็มีความเชื่อในภาคเหนือของประเทศไทยว่า พระอุปคุตเกิดในทะเล และเป็นบุตรของพระพุทธเจ้า จึงได้มีอิทธิฤทธิ์มากจนสยบพญามาร ได้
ความเลื่อมใสในพุทธศาสนาของพระเจ้าอโศก
เรื่องมีอยู่ว่า พระเจ้าอโศก ผู้ศรัทธาในพระพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า เมื่อรวบรวมพระบรมสารีริกธาตุได้แล้ว ก็ให้สร้างพระมหาเจดีย์ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุทั้ง 84000 องค์ที่ได้สร้างไว้ทั่วชมพูทวีป
กะว่าจะจัดงานสมโภชพระมหาเจดีย์อย่างยิ่งใหญ่ถึง 7 ปี 7 เดือน 7 วัน แต่ก็ได้ยินกิตติศัพท์มาว่า พญามาร นั้นเกลียดนักกับการที่มนุษย์จะทำความดี แล้วก็จ้องจะทำลายจิตอันเป็นกุศลทั้งมวล
พระเจ้าอโศก ก็เลยขอคำปรึกษาจากพระอริยะสงฆ์ทั้งหลายเพื่อหาทางป้องกัน แต่ผู้ที่ให้ความเห็น เป็นสามเณร รูปหนึ่งว่า ให้ไปขอความช่วยเหลือจากพระ อุป คุต ที่สะดือทะเล จึงได้ขอให้พระอรหันต์ 2 รูป ไปกราบนมัสการพระอุปคุต ขึ้นมาช่วยเหลือป้องกันพญามาร
เมื่อพระอุปคุต ได้รับการร้องขอจากพระอรหันต์ ก็รับปากว่าจะไปช่วยป้องกันให้ แล้วบอกให้พระอรหันต์ทั้งสองกลับขึ้นไปก่อน แต่เมื่อพระอรหันต์ทั้งสองกลับถึงเมืองเพื่อไปแจ้งข่าวต่อพระเจ้าอโศก ก็เห็นว่า พระอุปคุต ได้มาถึงก่อนแล้ว
แต่พระเจ้าอโศก นี่สิ พอเห็นพระอุปคุต รูปร่างผอมเกร็ง ก็ไม่เชื่อว่าจะปราบ หรือป้องกันพญามารได้ ก็เลยสั่งให้มอมเหล้าช้างให้เกิดอาการตกมัน แล่นเข้าใส่พระอุปคุต แต่พระอุปคุต ก็เสกให้ช้างตกมันก็ยืนนิ่งไม่ไหวติงราวกับช้างหิน พระเจ้าอโศก จึงรีบมาขอขมาพระอุปคุต ช้างเชือกนั้นจึงกลับมามีชีวิตดังเดิม
มารผจญ
เมื่อถึงเวลาจัดงานสมโภชพระมหาเจดีย์ พญามารก็มาตามนัด บันดาลให้เกิดพายุฝน พระอุปคุตก็เสกให้ฝนไปตกที่อื่น พญามาร ก็ยังไม่เลิก บันดาลให้เกิดฝนทราย ก้อนกรวดก้อนหิน แม้กระทั่งลูกไฟให้ตกลงมาจากฟ้า พระอุปคุต ก็เนรมิตปราสาทกว้างรับไว้และหอบไปทิ้งนอกจักรวาล
ไม่ว่าพญามารจะบันดาลให้เกิดอะไร หรือแปลงร่างเป็นอะไร พระ อุป คุตก็ใช้ปัญญาเอาชนะได้หมด เพราะรู้ว่า แต่ละชนิดที่พญามารบันดาลให้เกิดนั้น มีสิ่งแก้ไขอยู่แล้ว เช่น เมื่อพญามารแปลงร่างเป็นนาค 7 เศียร พระอุปคุต ก็แปลงร่างเป็นพญาครุฑ ที่จับนาคกิน
จนสุดท้าย พญามาร แปลงดายให้งดงามเครื่องหอมฟุ้งไปทั่ว พระอุปคุต ก็เสกเอาซากหมาเน่าคล้องคอพญามาร เพราะรู้ว่า พญามารนั้น รังเกียจกลิ่นมนุษย์ ประสาอะไรกับซากหมาเน่า ที่เหม็นเสียยิ่งกว่า พญามารพยายามเอาซากหมาเน่าออกจากคอเท่าใดก็เอาออกไม่ได้ ก็เลยไปให้ ท้าวจตุโลกบาล ท้าวสักกะ และอีกหลายท้าว ซึ่งก็รวมถึงท้าวมหาพรหม แต่ก็ไม่มีใครเอาออกได้ ก็เลยยอมแพ้
พระอุปคุต ก็เลยตั้งเงื่อนไขว่า จะปล่อยพญามาร ก็ต่อเมื่อพระเจ้าอโศกจัดงานสมโภชพระมหาเจดีย์ครบ 7 ปี 7 เดือน 7 วันเสียก่อน ระหว่างนี้จะเอาพญามารไปมัดไว้กับภูเขาลูกหนึ่ง พญามารก็ยอม เพราะดีกว่าโดนกลิ่มหมาเน่ารมจมูกทั้งวันทั้งคืน
พอถูกมัดไว้กับภูเขานานวันเข้า พญามารก็ได้สำนึกและรำลึกถึงความเมตตากรุณาของพระพุทธองค์ก็เลยเป็นมารกลับใจ ตั้งมั่นที่จะบรรลุธรรมเพื่อเป็นพระพุทธเจ้าให้ได้
บทความที่เกี่ยวข้อง ผี ตา โขน ที่ด่านซ้าย จังหวัดเลย
พระคาถาขอโชคลาภ บูชา พระ อุป คุต
ตำนานว่ามาอย่างนั้น แต่ความเชื่อในการ บูชา พระ อุป คุต ในบ้านเรานั้น นอกจากความศรัทธาแล้วยังต่องมคาถากำกับ ท่านก็ว่ามีคาถาขอโชคลาภ ขจัดปัญหาอุปสรรค ขับไล่สิ่งชั่วร้ายที่งปวงจากพระอุปคุต
เมื่อตั้งจิตมั่นคงแล้วตั้งนพโม 3 จบ แล้วให้ว่า “มะหาอุปคุต จะ มะหาลาโภ พุทโธลาภัง สัพเพชะนา พะหูชะนา ราชาปุริโส อิถีโยมานัง นะโม โจรา เมตตาจิตตัง เอหิจิตติจิตตัง ปิยังมะมะ สะเทวะกัง สะพรหมมะกัง มนุสสานัง สัพพะลาภัง ภะวันตุ เม เอหิจิตติจิตตัง พันธะนัง อุปะคุตโต จะมหาเถโร พุทธะสาวะกะอานุภาเวนะ มาระวิชะยะ นิระภะยะ เตชะปุณณะตา จะ เทวะตานัมปิ มะนุสสานัมปิ เอหิจิตตัง ปิยังมะมะ อิมัง กายะพันธะนัง อะทิถามิ ปะอัยยิสสุตัง อุปัจสะอิ“
ยาวหน่อยแต่ท่านว่าจะสำเร็จสมหวัง ยิ่งถ้าบุญพาวาสนาส่ง ก็จะได้สมดังปรารถนาทุกประการ
